Çerkeşli OSB Mahallesi
İmes OSB
5. Cadde No : 9
41455 DİLOVASI – KOCAELİ
Tel : + 90 262 290 90 29
Fax: + 90 262 290 90 49
Parafudr
Parafudr Nedir ? henüz ülkemizde önemi yeterince kavranmasa da birçok tesis ve sistem için kritik önem taşır. Yıldırım ve aşırı gerilim kaynaklı birçok fabrika, CCTV sistemi, otomasyon, telefon hattı, data merkezi hasara uğramakta, milyonlarca lira hasar oluşmaktadır. Özellikle üretim tesislerinde, ani aşırı gerilim kaynaklı üretim durması ciddi oranda zaman ve mali kayba neden olmaktadır. Bunun önüne geçilmesi için doğru bir şekilde parafudr uygulanması bir tesis için hayati önem taşıyabilir. Çoğu insanın düşündüğünün tek başına dış yıldırımlık sistemi kullanılması, sistemlerimizi yıldırım veya ani aşırı gerilimden korumaz. Öyleki, bir tesiste sadece dış yıldırımlık kullanılıp, ag parafudr kullanılmaması riski daha da arttırmaktadır. Birçok tesiste gördüğümüz, dış yıldırımlık sistemine düşen yıldırımın tesise yönelerek birçok cihaza zarar verdiğidir. Bu nedenle tek başına dış yıldırımlık sistemi kullanılması, cihazlarını korumaz. Buna ek olarak, yıldırım darbesi düştüğü yerden itibaren 2 kmlik bir alanda etki gösterir. Yani bir dağa düşen yıldırım sizin ana panolarınızdan girerek, data merkezinizi zarara uğratabilir. AG Parafudrlar, başta trafo çıkışları, ana panolar, fabrikalar, benzin istasyonları, yenilenebilir enerji tesisleri, otomasyon sistemleri, led aydınlatma vb yerlerde kullanılır.
Parafudr Neden Kullanılır?
AG Parafudr Neden Kullanılır özetle; yıldırım ve ani aşırı gerilim darbelerine karşı sistemlerimizi koruyan darbe koruma cihazlarıdır. Parafudrların çalışması prensibini anlamadan önce yıldırım ve aşırı gerilim darbelerinin şekilleri bakalım. Yıldırım darbesi 10/350 eğrisine sahiptir. Aşırı gerilim darbesi ise, 8/20 eğrisine göre şekil alır. Yani yıldırım darbesi daha uzun sürede tepe değerine ulaşır, ancak salınımı uzundur. Aşırı gerilim darbesi ise, kısa sürede tepe değerine ulaşır, buna göre de sönünlenmesi kısadır. İşte 2 farklı darbe türünü göre de kullanılan ag parafudr değişmektedir.
Yıldırım ve şebeke darbesinin karşılaştırılması
Yukarıdaki görsele göre, 2 darbenin farkı açıkça gözükmektedir. Buna göre yıldırım darbelerinden korunmak için, Tip 1 yani B sınıfı parafudr, aşırı gerilim darbelerine karşı korunmak içinse Tip 2 yani C sınıfı parafudr kullanmalıyız. Ancak gelişen teknoloji ile birlikte ag parafudr sistemleri Tip 1+2 kombine olarak da üretilmektedir. Yani Tip 1+2 AG Parafudr, hem yıldırım darbelerine karşı, hem de ani aşırı gerilim darbelerine karşı ayn anda koruma yapabilir. Bugün de günümüzde genel olarak önerdiğimiz ürün çeşididir. Peki koruma değeri ag parafudrlarda nasıl belirlenir, şimdi de ona bakalım. Bunun için parafudr parametrelerini iyi bilmemiz gerekmektedir.
Şebeke Darbeleri
Şebeke darbeleri, yani 8/20 eğrisi bir tesiste en çok hasara neden olan darbe çeşididir. Tip 2 parafudrla korunulan bu darbeler aşağıdaki gibidir.
- Anahtarlama sistemleri kaynaklı darbeler
- Kaynak makinaları
- Harmonikler
- Şalt hareketleri
Parafudr Parametreleri
Iimp= Tip 1 parafudrlar için geçerlidir. Yıldırım darbesi koruma değerini gösterir.
Imax= Tip 2 parafudrlar için geçerlidir. Aşırı gerilim darbesi koruma değerini gösterir.
Uc= Parafudr çalışma gerilimini gösterir
Up= Parafudrun koruma seviyesini gösterir. Yani gelen darbenin indirileceği gerilim seviyesidir.
Imax=50 kA, Iimp=100 kA olan bir parafudr Tip 1+2 sınıfı, 100 kA yıldırım koruması, 50 kA aşırı gerilim koruması yapar anlamına gelmektedir.
Yıldırımdan korunma bölgelerine göre ag parafudr seçimi
Parafudr Montajı
AG Parafudr sistemlerinin montajı bir diğer önemli husustur. Bu noktada dikkat etmemiz gereken kurallar aşağıdaki gibidir.
- Tip 1 B sınıfı parafudr 16 mm2lik kablo ile paralel Ana Pano LPZ 0-1
- Tip 2 C sınıfı parafudr 6 mm2lik kablo ile paralel Tali Pano LPZ 1-2
- Tip 3 D sınıfı parafudr 1,5 mm2lik kablo ile seri veye paralel
Bir diğer dikkat edilmesi gereken nokta ise parafudr ile pano toprağı arası mesafenin 50 cmi geçmesi istenmez. Oluşabilecek, empedans koruma değerini düşürür. O yüzden parafudr olabilecek en kısa mesafeden topraklanmalıdır.
Parafudr Fiyatları
Parafudr fiyatları parafudr alırken en çok dikkat edilmesi gereken hususlardan biridir. 3 farklı türde parafudr olduğu için fiyatı tipine göre değişecektir. Yine parafudrun kutup sayısı parafudr fiyatını değiştirecektir. Bir diğer fiyatı değiştiren öenmli unsur ise parafudrun koruma akım değeridir. 100 kA Iimp yani yıldırım korumasına sahip bir ürünle, 50 kA bir ürün aynı fiyatta olmayacaktır.
Tip 1 B Sınıfı 100 kA 3 veya 4 kutuplu Ürün Kodu:MC 50-B Fiyat sorunuz.
Tip 1 B Sınıfı Parafudr Tek Kutuplu 125 kA Ürün Kodu: VCO-125 Fiyat sorunuz.
Tip 1 B Sınıfı Parafudr Tek Kutuplu 50 kA Ürün Kodu: MC-50 Fiyat sorunuz.
Tip 1+2 B+C Sınıfı Parafudr 4 Kutuplu Ürün Kodu: V50 + NPE Fiyat sorunuz.
Tip 1+2 B+C Sınıfı Parafudr 2 Kutuplu Ürün Kodu: V50 + NPE Fiyat sorunuz.
Tip 2 C Sınıfı Parafudr 4 Kutuplu Ürün Kodu: V20 + NPE Fiyat sorunuz.
Tip 2 C Sınıfı Parafudr 2 Kutuplu Ürün Kodu: V20 + NPE Fiyat sorunuz.
Tip 3 D Sınıfı Parafudr Tek Kutup Ürün Kodu: VF-12 AC/DC Fiyat sorunuz.
Parafudr Teknolojileri
Spark gap teknolojisi, karbon halkacıkları sayesinde gelen darbelerin sönünlenmesine dayalıdır. Kimyasal sönümleme gerçekleşir. Ömürsüz ve sağlam bir ag parafudr sistemi için spark gap teknolojili ürünler kullanılabilir. Varistör ise, hızlı tepki veren, ancak daha dayanıksız ve yanabilen bir komponentdir. Yıldırım darbesi taşıması kapasitesi sınırlıdır. Daha çok Tip 2 parafdurlarda kullanılır. Diyot teknolojisi ise, genel olarak Tip 3 parafdurlarda hızlı tepki istenen yerlerde kullanılır.
Tip 3 Parafudr | Hassas Sistemlerin Korunması
Hassas sistemlerin korunması ve parafudr seçimi bir diğer önemli noktadır. Tip 3 ag parafudrlar, düşük Up seviyeleri ve hızlı tepki süresi ile önemlidir. Korunması gereken sistemler ise aşağıdaki gibi sayılabilir.
- PLC ve otomasyon sistemleri
- Haberleşme ve sinyal hatları
- Kamera sistemleri
- UPS ve güç kaynakları
- Telekom hatları
- Data sistemleri
- Yangın ve alarm sistemleri